Cùng với sự tiến bộ của công nghệ và nhu cầu của mọi người, nhiều phương pháp chỉnh nha hiện đại - niềng răng đã được nghiên cứu và áp dụng rộng rãi. Việc lựa chọn phương pháp điều trị không chỉ dựa vào các ưu điểm và nhược điểm mà còn phụ thuộc vào khả năng tài chính và sở thích cá nhân. Do đó, trước khi quyết định chọn phương pháp chỉnh hình răng nào để điều trị, chúng ta cần tìm hiểu kỹ lưỡng về nó.

1. Chỉnh hình răng mắc cài kim loại truyền thống

Chỉnh nha bằng mắc cài kim loại truyền thống hiện đang là lựa chọn phổ biến nhất. Phương pháp này đã tồn tại hàng chục năm và vẫn được xem là có hiệu quả cao. Trong phương pháp này, các mắc cài được chế tạo từ hợp kim thép không gỉ chất lượng cao. Mắc cài được gắn vào bề mặt ngoài của răng bằng vật liệu kết dính. Các mắc cài sẽ kết nối các răng thông qua dây cung kim loại, tạo ra lực nhẹ nhàng lên răng. Trong suốt quá trình điều trị kéo dài từ 18 đến 24 tháng, lực sẽ được điều chỉnh dần để giúp các răng di chuyển về đúng vị trí thẳng hàng.

Trước đây, mắc cài kim loại thường che phủ toàn bộ bề mặt răng. Tuy nhiên, hiện nay, mắc cài kim loại đã được cải tiến với kích thước nhỏ hơn và ít gây chú ý hơn. Chỉ một vài răng ở phía sau sử dụng khâu ôm quanh thân răng với ống giữ dây cung để tránh bị tuột. Nhờ công nghệ mới, dây cung hoạt động nhiệt tận dụng nhiệt từ cơ thể giúp răng di chuyển nhanh chóng và ít đau đớn hơn so với trước đây.

Ưu điểm:

• Đây là phương pháp chỉnh hình răng tiết kiệm nhất so với các phương pháp khác nhưng lại mang lại hiệu quả di chuyển răng nhanh chóng.
• Nhiều trẻ em rất yêu thích việc phương pháp chỉnh nha hiện đại này vì có thể thay đổi màu sắc của dây cao su. Điều này cũng là một cách để trẻ thể hiện cá tính riêng của mình.

Nhược điểm:

• Do mắc cài có màu sắc kim loại và được gắn ở bề mặt ngoài của răng, nên dễ dàng thu hút sự chú ý. Một số người cảm thấy không thoải mái khi sử dụng mắc cài kim loại.
• Có thể gây ra cảm giác khó chịu cho người sử dụng nếu chưa quen.

2. Niềng răng bằng mắc cài sứ hoặc mắc cài trong suốt

Đây là một lựa chọn khác cũng rất ưu việt. Chỉnh hình răng bằng mắc cài sứ tương tự như chỉnh nha bằng mắc cài kim loại truyền thống. Tuy nhiên, trong phương pháp này, bác sĩ sẽ sử dụng mắc cài sứ có màu gần giống với màu răng thật hoặc trong suốt để gắn lên bề mặt ngoài của răng. Ngoài ra, có thể kết hợp với dây cung có màu tương đồng với răng hoặc trong suốt.

Vì màu sắc gần như tương đồng hoặc khó phát hiện nên khi chỉnh nha hiện đại bằng phương pháp này, ít người nhận ra bạn đang điều trị. Mặc dù màu sắc có thể thay đổi nhưng hiệu quả điều trị không kém gì so với phương pháp truyền thống.

Ưu điểm:

• Màu sắc khó nhận diện nên được nhiều người yêu thích.
• Hiệu quả di chuyển răng nhanh chóng, tương tự như mắc cài truyền thống.

Nhược điểm:

• Do sử dụng vật liệu có tính thẩm mỹ cao nên chi phí cao hơn so với phương pháp truyền thống.
• Dễ bị dính màu nếu bệnh nhân không vệ sinh kỹ, đặc biệt là khu vực xung quanh mắc cài.
• Có thể gây cảm giác không thoải mái khi mới đeo giống như mắc cài kim loại.

3. Chỉnh nha bằng mắc cài mặt lưỡi

Chỉnh hình răng bằng mắc cài mặt lưỡi cũng tương tự như chỉnh nha truyền thống, ngoại trừ việc mắc cài được gắn vào mặt trong (mặt lưỡi) của các răng. Mắc cài được gắn phía lưỡi nên khó nhìn thấy, nhưng cũng ảnh hưởng đến việc vệ sinh, ăn uống và phát âm. Mắc cài trong phương pháp này thường được thiết kế riêng cho từng người, vì vậy chi phí điều trị thường cao hơn.

Đối với loại mắc cài này, bác sĩ thường khuyên bệnh nhân cần duy trì mang sau khi điều trị cho đến khi hoàn tất.
Ưu điểm:

• Đây là phương pháp tiết kiệm chi phí nhất so với các phương pháp chỉnh hình răng khác nhưng mang lại hiệu quả di chuyển răng nhanh chóng.
• Nhiều trẻ em rất yêu thích việc niềng răng bằng phương pháp này vì có thể thay đổi màu sắc của dây cao su. Điều này cũng là một cách để trẻ thể hiện cá tính riêng của mình.

Nhược điểm:

• Mắc cài kim loại có màu sắc nổi bật và được gắn ở mặt ngoài của răng, điều này khiến nhiều người cảm thấy không thoải mái khi sử dụng. Một số người có thể cảm thấy ngại ngùng khi đeo mắc cài kim loại.
• Có thể gây ra cảm giác khó chịu cho người dùng nếu chưa quen.

4. Niềng răng bằng mắc cài tự khóa

Giống như chỉnh nha bằng mắc cài kim loại và mắc cài sứ, chỉnh nha bằng mắc cài tự khóa cũng áp dụng hệ thống mắc cài và dây cung. Đây là một trong những hệ thống mắc cài được sử dụng rộng rãi hiện nay. Phương pháp chỉnh nha hiện đại này sử dụng mắc cài có cửa sổ giữ dây cung thay vì sử dụng thun cao su. Do đó, lượng thức ăn bám quanh mắc cài ít hơn. Đồng thời, phương pháp này cũng gây ít đau đớn và giảm tần suất tái khám nha sĩ.

Phương pháp này có cả mắc cài kim loại và mắc cài sứ. Tuy nhiên, nó có thể không phải là lựa chọn tốt nhất cho tất cả bệnh nhân. Mặc dù thời gian điều trị được rút ngắn, nhưng hiệu quả có thể không đạt được như mong muốn hoàn toàn.

Ưu điểm:

• Ít ma sát.
• Dễ dàng vệ sinh.
• Có thể ít gây khó chịu hơn so với phương pháp truyền thống.
• Hiệu quả điều trị tương đối cao.

Nhược điểm:

• Có thể không mang lại hiệu quả cao trong một số trường hợp.
• Vẫn có thể nhận thấy nếu sử dụng mắc cài kim loại.
• Chi phí điều trị cao hơn so với mắc cài truyền thống.

5. Chỉnh nha hiện đại bằng khay trong suốt

Chỉnh hình răng bằng khay trong suốt đang trở thành một phương pháp mới được nhiều người yêu thích và tìm hiểu. Phương pháp này sử dụng một hệ thống khay nhựa để điều chỉnh sự di chuyển của răng. Các khay có hình dạng và điểm tác động lực khác nhau. Một bộ thường bao gồm từ 18 đến 30 khay và sẽ được thay đổi mỗi 2 tuần. Trong suốt quá trình điều trị, bạn cần đeo khay gần như cả ngày, khoảng 22-23 tiếng, ngoại trừ lúc ăn và vệ sinh răng miệng.

Để thực hiện phương pháp điều trị này, thường sẽ sử dụng công nghệ quét hình ảnh 3D để lấy dấu. Sau đó, nhà sản xuất sẽ lập kế hoạch điều trị và chế tạo toàn bộ khay cho quá trình điều trị. Hãng sản xuất khay chỉnh nha trong suốt phổ biến nhất hiện nay là Invisalign.

Khi sử dụng khay trong suốt, người khác sẽ khó phát hiện bạn đang đeo khay ngay cả khi ở khoảng cách gần. Vì khay dễ dàng tháo lắp, bạn cũng có thể dễ dàng vệ sinh. Trong thời gian mang khay, bạn cần tự rèn luyện và ý thức về việc chỉnh nha, không nên tháo ra quá thường xuyên. Bạn chỉ được uống nước lọc khi đeo khay. Nếu không có ý thức tuân thủ cao, quá trình điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn và kéo dài.

Mặc dù mang lại sự tiện lợi và tính thẩm mỹ, nhưng lực tác động lên răng của khay thấp hơn so với phương pháp chỉnh hình răng mắc cài kết hợp dây cung. Do đó, khả năng di chuyển răng sẽ hạn chế, vì vậy phương pháp này chỉ phù hợp với những trường hợp sai lệch nhẹ.

Ưu điểm:

• Gần như trong suốt, khó nhìn thấy nên được nhiều người ưa chuộng.
• Mang lại cảm giác thoải mái hơn so với các phương pháp khác.
• Lực tác động nhẹ, ít gây đau cho bệnh nhân.
• Dễ dàng tháo ra khi ăn uống và vệ sinh.

Nhược điểm:

• Không hiệu quả đối với các trường hợp sai lệch nặng.
• Không thích hợp cho trẻ nhỏ hoặc những người có ý thức tuân thủ điều trị kém.
• Chi phí điều trị khá cao.
• Dễ làm mất khay, chi phí thay mới cũng cao.
• Thời gian điều trị có thể kéo dài hơn so với bình thường.

Dựa trên những ưu nhược điểm và các vấn đề liên quan đến các phương pháp chỉnh hình răng nêu trên, bạn hoàn toàn có thể đưa ra lựa chọn phù hợp cho bản thân dựa trên sự tư vấn của nha sĩ. Tuy nhiên, bất kể bạn chọn phương pháp chỉnh nha niềng răng nào, điều quan trọng nhất là bạn cần biết cách chăm sóc răng miệng một cách tốt nhất để đảm bảo hiệu quả điều trị cao nhất.